Τελετουργία & Συμβολισμοί
Η Βασιλόπιτα -Πίτα του Άι Βασίλη- είναι ένα ψωμί ή ένα κέικ, γλυκό ή αλμυρό της Πρωτοχρονιάς στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, που περιέχει ένα κρυμμένο νόμισμα ή μπιχλιμπίδι και το οποίο δίνει καλή τύχη στον δέκτη, όπως στη Δυτική Ευρώπη. Συνδέεται με την ημέρα του Αγίου Βασιλείου, την 1η Ιανουαρίου, στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, αλλά σε ορισμένες περιοχές, οι παραδόσεις γύρω από ένα κέικ με ένα κρυμμένο νόμισμα συνδέονται με τα Θεοφάνια ή τα Χριστούγεννα.
Σε κάθε σπίτι την Πρωτοχρονιά κόβουν τη Βασιλόπιτα για να ευλογήσουν το σπίτι και να φέρει καλή τύχη για το νέο έτος. Αυτό γίνεται συνήθως τα μεσάνυχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Ένα κέρμα κρύβεται στην πίτα, τοποθετημένο μέσα στη ζύμη, πριν το ψήσιμο της.
Τα μεσάνυχτα το σημάδι του σταυρού χαράσσεται με ένα μαχαίρι τρεις φορές πάνω στην πίτα. Ένα κομμάτι κόβεται, σαν φέτα, για κάθε μέλος της οικογένειας και τυχόν επισκέπτες, που είναι παρόντες εκείνη τη στιγμή, με βάση την ηλικία από τον πρεσβύτερο στον νεότερο. Οι φέτες κόβονται επίσης για διάφορους συμβολικούς ανθρώπους ή ομάδες, ανάλογα με την τοπική και οικογενειακή παράδοση. Μπορούν να περιλαμβάνουν τον Κύριο, τον Άγιο Βασίλη και άλλους αγίους, τους φτωχούς, το νοικοκυριό ή τους Καλικάντζαρους.
Σε παλαιότερες εποχές το κέρμα ήταν συχνά πολύτιμο, όπως ένα χρυσό νόμισμα, χρυσή λίρα, Φλουρί Κωνσταντινάτο. Σήμερα υπάρχει συχνά ένα προκαθορισμένο δώρο, χρήμα ή κάτι άλλο, το οποίο πρέπει να δοθεί σε εκείνο στον οποίο το κέρμα έτυχε να πέσει στο κομμάτι του.
Οι παραδόσεις γύρω από τη Βασιλόπιτα είναι πολύ παρόμοιες με τις δυτικοευρωπαϊκές εορταστικές εκδηλώσεις της Δωδέκατης Νύχτας και των Θεοφανίων: το Κέικ του Βασιλιά (Gâteau des Rois) της Γαλλίας, της Λουιζιάνα, Κεμπέκ, Λουξεμβούργου, Βελγίου κ.λπ και το Tortell στην Καταλονία.
Η Βασιλόπιτα -Πίτα του Άι Βασίλη- είναι ένα ψωμί ή ένα κέικ, γλυκό ή αλμυρό της Πρωτοχρονιάς στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, που περιέχει ένα κρυμμένο νόμισμα ή μπιχλιμπίδι και το οποίο δίνει καλή τύχη στον δέκτη, όπως στη Δυτική Ευρώπη. Συνδέεται με την ημέρα του Αγίου Βασιλείου, την 1η Ιανουαρίου, στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, αλλά σε ορισμένες περιοχές, οι παραδόσεις γύρω από ένα κέικ με ένα κρυμμένο νόμισμα συνδέονται με τα Θεοφάνια ή τα Χριστούγεννα.
Σε κάθε σπίτι την Πρωτοχρονιά κόβουν τη Βασιλόπιτα για να ευλογήσουν το σπίτι και να φέρει καλή τύχη για το νέο έτος. Αυτό γίνεται συνήθως τα μεσάνυχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Ένα κέρμα κρύβεται στην πίτα, τοποθετημένο μέσα στη ζύμη, πριν το ψήσιμο της.
Τα μεσάνυχτα το σημάδι του σταυρού χαράσσεται με ένα μαχαίρι τρεις φορές πάνω στην πίτα. Ένα κομμάτι κόβεται, σαν φέτα, για κάθε μέλος της οικογένειας και τυχόν επισκέπτες, που είναι παρόντες εκείνη τη στιγμή, με βάση την ηλικία από τον πρεσβύτερο στον νεότερο. Οι φέτες κόβονται επίσης για διάφορους συμβολικούς ανθρώπους ή ομάδες, ανάλογα με την τοπική και οικογενειακή παράδοση. Μπορούν να περιλαμβάνουν τον Κύριο, τον Άγιο Βασίλη και άλλους αγίους, τους φτωχούς, το νοικοκυριό ή τους Καλικάντζαρους.
Σε παλαιότερες εποχές το κέρμα ήταν συχνά πολύτιμο, όπως ένα χρυσό νόμισμα, χρυσή λίρα, Φλουρί Κωνσταντινάτο. Σήμερα υπάρχει συχνά ένα προκαθορισμένο δώρο, χρήμα ή κάτι άλλο, το οποίο πρέπει να δοθεί σε εκείνο στον οποίο το κέρμα έτυχε να πέσει στο κομμάτι του.
Οι παραδόσεις γύρω από τη Βασιλόπιτα είναι πολύ παρόμοιες με τις δυτικοευρωπαϊκές εορταστικές εκδηλώσεις της Δωδέκατης Νύχτας και των Θεοφανίων: το Κέικ του Βασιλιά (Gâteau des Rois) της Γαλλίας, της Λουιζιάνα, Κεμπέκ, Λουξεμβούργου, Βελγίου κ.λπ και το Tortell στην Καταλονία.
| εργασία: 20′ | χρόνος: 1h:20′ | εύκολο: |
Έκδοση Βιβλίου
Σάς ενημερώνουμε ότι εκδόθηκε το Νέο Βιβλίο του Kitchen Stories με τίτλο «Μεζέδες». Περιλαμβάνει μια συλλογή 45 αλμυρών συνταγών για εύκολες και πρακτικές λύσεις καθημερινού φαγητού μα και γρήγορα finger foods για γιορτινό τραπέζι ή μπουφέ. Απόσπασμα από την εισαγωγή: «Αναρωτιέμαι συχνά που είναι το απόγειο της μαγειρικής. Είναι τα πιο φρέσκα υλικά, οι πιο πολύπλοκες γεύσεις είναι το καθημερινό ή το σπάνιο; Δεν είναι τίποτε απ΄όλα αυτά. Το απόγειο δεν είναι ούτε η κατανάλωση του φαγητού ούτε το μαγείρεμα, αλλά η προσφορά του φαγητού και η συντροφικότητα… » Email επικοινωνίας & παραγγελιών: kitchenstories08@gmail.com ή με ηλεκτρονική παραγγελία στα amazon. 
Υλικά (~12 μερίδες)
|
Αρχικά πλένουμε και σκουπίζουμε τα πορτοκάλια. Αφαιρούμε το ξύσμα τους και τα στύβουμε να πάρουμε τον χυμό τους. Στο μπωλ σταθερού μίξερ ρίχνουμε το βούτυρο και το χτυπάμε για λίγο να ασπρίσει και να μαλακώσει. |
Προσθέτουμε τη ζάχαρη και τα αυγά, αφού τα σπάσουμε σε χωριστό πιατάκι ένα ένα, ώστε να ελέγχουμε τη φρεσκότητά τους. Τα χτυπάμε για 6'-7' να ασπρίσουν και να φουσκώσουν. |
Στο αλεύρι προσθέτουμε την baking powder & τη σόδα και το κοσκινίζουμε. Προσθέτουμε το ξύσμα των πορτοκαλιών και το ⅓ του χυμού τους στον κάδο του μίξερ εναλλάξ με το ⅓ του μείγματος του αλευριού. Ρίχνουμε και το σφηνάκι με το μπράντι. Συνεχίζουμε το χτύπημα σε χαμηλή ταχύτητα μέχρι να τελειώσουν τα υλικά. |
Βουτυρώνουμε μια φόρμα με διαστάσεις Ø26-28cm, με αποσπώμενα πλαϊνά και τη ντύνουμε με αντικολλητικό χαρτί κουζίνας στη βάση και τα πλαϊνά της. Τυλίγουμε ένα νόμισμα με αλουμινόχαρτο και το τοποθετούμε στη βάση της φόρμας προς την περιφέρεια. Αδειάζουμε το χτυπημένο μείγμα μέσα στο προετοιμασμένο σκεύος φούρνου. |
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο με αέρα, στους 175℃ για ~1 ώρα . Αν πάρει γρήγορα χρώμα σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο, το οποίο αφαιρούμε προς το τέλος. Δοκιμάζουμε στο κέντρο της βασιλόπιτας με ένα ξυλάκι από σουβλάκι να βγαίνει καθαρό. Ακουμπάμε το σκεύος φούρνου επάνω σε συρμάτινη βάση να κρυώσει για 10' και μετά αφαιρούμε το αποσπώμενο τσέρκι της φόρμας να κρυώσει τελείως. Πασπαλίζουμε με άχνη ζάχαρη και σχηματίζουμε τη χρονολογία με ζελεδάκια. |
Author Zambia G. Sifaki
